Światło, zarówno w postaci naturalnej jak i sztucznej, pełni kluczową rolę w egzystencji życia na naszej planecie. Dzięki światłu sztucznemu jesteśmy w stanie prowadzić aktywność zawodową po zmierzchu, czujemy się bezpieczniej, a także możemy podziwiać kunszt architektoniczny budowli czy pomników. Mimo tych korzyści, rodzi się pytanie, czy długotrwałe naruszanie naturalnego rytmu dnia i nocy może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia ludzi, flory i fauny? Naukowcy od dawna zastanawiają się nad problemem zanieczyszczenia światłem – zagadnieniem, które dla wielu osób jest zupełnie nieznane.
Zanieczyszczenie światłem, znane również jako „light pollution”, to zjawisko polegające na zakłóceniu naturalnej ciemności nocy przez nadmiar sztucznego oświetlenia. Jest to problem o wiele bardziej kompleksowy, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka, gdyż może on wpływać na biologiczne rytmy organizmów żywych.
Wyróżnić można kilka typów zanieczyszczeń świetlnych. Po pierwsze, mamy do czynienia z tzw. łuną miejskiego nieba, czyli sztucznym światłem odbitym od budynków i innych oświetlanych obiektów, które następnie rozprasza się w atmosferze ziemi, tworząc na niebie blask przypominający brzask. Po drugie, istnieje problem światła niepożądanego, które pada w miejsca, gdzie nie powinno – na przykład do okien mieszkań. Po trzecie, mamy do czynienia z blaskiem, czyli nadmierną jasnością powodującą dyskomfort wizualny i mogącą nawet prowadzić do chwilowego oślepienia lub zaburzeń widzenia. Wreszcie, mamy do czynienia z zakłóceniami świetlnymi, wynikającymi z gromadzenia się wielu źródeł światła w jednym miejscu.
Najczęstsza przyczyna zanieczyszczeń świetlnych to niewłaściwie zaprojektowane oświetlenie zewnętrzne: źle skierowane, bez osłon, za mocne lub używane w czasie, gdy jest niepotrzebne. Nadmierne wykorzystanie oświetlenia prowadzi do wzrostu kosztów produkcji prądu, co wiąże się zwiększoną emisją CO2 i eksploatacją surowców naturalnych. Zanieczyszczenie światłem stanowi także poważne utrudnienie dla astronomów, utrudniając obserwacje kosmiczne.