Problem pleśni w domu nie ogranicza się jedynie do aspektów estetycznych. Jest to poważne zagrożenie dla zdrowia osób tam mieszkających, a szczególnie narażone na rozwój pleśni są pomieszczenia takie jak kuchnia. Jak zatem naturalnie zapobiec rozwojowi grzybów saprofitycznych na przykład w rurach, zlewozmywakach, szafkach czy urządzeniach kuchennych?
Pleśń jest organizmem, którego można spotkać zarówno wewnątrz budynków, jak i na zewnątrz. Na otwartym terenie pełni ważną rolę w ekosystemie. W domach jednak może powodować problemy. Pleśń zwykle pojawia się w najbardziej wilgotnych i ciemnych miejscach. W kuchni nierzadko znajduje się pod zlewem, za szafkami i meblami kuchennymi, przy oknach czy wokół zlewów i baterii. Aby uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych wynikających z pleśni w kuchni, warto zrozumieć czym jest pleśń, co ją powoduje oraz jak zapobiegać jej rozwojowi lub jak ją zwalczyć.
Czym tak naprawdę jest pleśń i co wpływa na jej rozwój? Nie jest pewne ile dokładnie istnieje gatunków pleśni, ale szacuje się, że może być ich od 300 000 do znacznie więcej. Na zewnątrz budynków pleśń pomaga w rozkładzie organicznych materii roślinnych i zwierzęcych. Jako część rodziny grzybów wydziela zarodniki, które mogą przenikać do wnętrza domów przez drzwi, okna, klimatyzację, a nawet na ubraniach, butach czy zwierzętach. Zarodniki te mogą przylegać do różnych materiałów jak tkaniny, dywany, papier czy drewno. Pleśnie preferują wilgotne i ciemne miejsca, dlatego najczęściej można je spotkać w miejscach takich jak zlewozmywaki, wanny, prysznice, okolice nieszczelnych rur czy piwnice i strychy.
Na jednym obszarze może rosnąć wiele różnych gatunków pleśni. Najpopularniejsze gatunki pleśni występujące w pomieszczeniach mieszkalnych to między innymi: Cladosporium (pleśń brązowa, zielona lub czarna, rosnąca zarówno w ciepłych jak i chłodnych miejscach, najczęściej na drewnie, dywanach czy tkaninach oraz w kanałach grzewczych i chłodzących); Penicillium (pleśń w odcieniach niebieskim, zielonym lub żółtym, często umiejscowiona pod dywanami, w piwnicach czy izolacjach); Aspergillus (pleśń biała lub szara z ciemnymi plamami i pudrowym wykończeniem, rozwijająca się na tkaninach, ścianach, strychach i piwnicach, a także na suchej żywności).
Pleśń może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, szczególnie dla osób cierpiących na alergie, mających problemy z układem oddechowym czy osłabionym układem odpornościowym. Może ona powodować przekrwienie błony śluzowej nosa, kichanie, kaszel, świszczący oddech czy infekcje dróg oddechowych. Osoby bardziej narażone na te objawy mogą doświadczyć ciężkich reakcji alergicznych, astmy czy obturacyjnej lub alergicznej choroby płuc.
Wraz z rozwojem pleśni do powietrza dostają się zarodniki, komórki, fragmenty i niestabilne związki organiczne. Mogą one tworzyć alergeny, czynniki drażniące i mykotoksyny. Część z nich może być toksyczna, zwłaszcza dla osób wrażliwych. Dodatkowo, wilgotność sprzyja rozkładowi materiałów, co zwiększa ilość cząstek czy pyłu w powietrzu. Cząstki te mogą podrażniać płuca, nos i gardło, szczególnie u osób już mających problemy z układem oddechowym.
Alergia na pleśń może wywoływać objawy podobne do innych alergii, jak na przykład katar sienny czy alergia sezonowa. Objawia się ona zatkanym nosem czy katarem, swędzeniem nosa i gardła, kichaniem czy łzawieniem oczu.