Obecnie domy energooszczędne zyskują na popularności. Są to budynki charakteryzujące się redukcją zapotrzebowania na ciepło, co czyni je inwestycją w przyszłość. Domy takie oferują komfortowe warunki życia i są przyjazne dla środowiska naturalnego. Zastanówmy się, jakie aspekty należy uwzględnić przy wyborze projektu domu, aby spełniał on kryteria energooszczędności.
Pierwszym krokiem w drodze do posiadania własnego domu energooszczędnego jest zakup działki. Choć energia potrzebna do ogrzewania budynku zależy głównie od technicznych aspektów jego konstrukcji, odpowiednio dobrana działka może nam to zadanie ułatwić. Optymalny teren pod budowę powinien posiadać wjazd od strony północnej, umożliwiający usytuowanie pomieszczeń dziennej aktywności od strony południowej – najbardziej nasłonecznionej. Idealna działka powinna być wystarczająco duża i mieć kształt kwadratu lub prostokąta, co umożliwi korzystne ustawienie budowli względem kierunków świata. Przy wyborze działki warto również uwzględnić jej otoczenie. Zasłanianie przyszłego domu przez wysokie budynki mogłoby zmniejszyć dostęp do promieni słonecznych. Warto więc sprawdzić Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego.
Przy wyborze projektu domu energooszczędnego ważne jest zwrócenie uwagi na różne aspekty, które mogą wpływać na zużycie energii. Bryła domu powinna być zwarta, nieskomplikowana i oparta na prostym rzucie w kształcie kwadratu lub prostokąta. Taki kształt minimalizuje ryzyko tworzenia się mostków termicznych, czyli miejsc, w których ciepło ucieka z budynku. Prosty lub dwuspadowy dach bez lukarn to kolejny element architektury domu energooszczędnego.
Niezwykle istotne jest także dobranie odpowiednich okien. Duże okna powinny być umieszczone na elewacji od strony południowej, co pozwoli maksymalizować korzyści z naturalnego ogrzewania słonecznego. Po stronie północnej natomiast, ilość i wielkość okien powinna być ograniczona. Kluczowy jest również dobór okien o niskim współczynniku przenikania ciepła Uw, nieprzekraczającym 1 W/(m²K).
Planowany dom energooszczędny powinien mieć przewidziane miejsce na instalacje takie jak pompa ciepła, ogrzewanie podłogowe, system rekuperacji, turbiny wiatrowe, panele słoneczne czy ogniwa fotowoltaiczne. Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na doboru materiałów budowlanych o wysokiej izolacyjności termicznej oraz na planowane rozwiązania wentylacyjne i ogrzewcze.
Należy też wspomnieć o ważnym parametrze określającym energooszczędność budynku – jest nim współczynnik EP (kWh/m²/rok), który pokazuje roczne zapotrzebowanie budynku na energię pierwotną nieodnawialną. Ograniczenia dla tej wartości obowiązują od 2017 r., kiedy to wynosiła maksymalnie 95 kWh/m²/rok, a od 2021 r. nie może przekroczyć 70 kWh/m²/rok. Idealnie, całkowite zapotrzebowanie domu energooszczędnego na energię pierwotną powinno się mieścić w przedziale od 30 do 70 kWh/m²/rok.