Guz nadnerczowy – symptomatologia i metody terapii guzów w nadnerczach

Nowotwór na nadnerczu, zarówno ten pochodzący z kory jak i rdzenia nadnerczy, może wywoływać objawy poprzez produkcję hormonów, ale może również rozwijać się bez wyraźnych symptomów. Zmienności w korze nadnerczy mogą czasem prowadzić do hiperfunkcji lub hipofunkcji tego organu, a także do takich chorób jak zespół Cushinga czy Conn’a i hiperandrogenizmu. Wśród symptomów nowotworu na nadnerczu można wymienić między innymi: hirsutyzm, cukrzycę, obniżone stężenie potasu, depresję, trądzik oraz podwyższone ciśnienie krwi. Jakie są metody leczenia guza na nadnerczu?

Zmienności zachodzące w nadnerczach mogą być przyczyną wielu różnorakich diagnoz i mieć odmienne prognozy zdrowotne. Wszystko zależy od lokalizacji (to jest czy dotyczy to kory czy rdzenia nadnerczy), natury zmian, ich rozmiarów i innych czynników.

Guzki na nadnerczach mogą produkować hormony prowadząc do poważnych problemów zdrowotnych lub nie wywoływać żadnych symptomów. Należy jednakże zawsze wykluczyć możliwość, że są one złośliwe oraz ustalić czy produkują niezwykle duże ilości hormonów.

Kora nadnerczy, czyli zewnętrzna warstwa tego parzystego organu, składa się z komórek produkujących hormony steroidowe – takie jak kortyzol, androgeny, aldosteron. Funkcje tej warstwy w organizmie są niezmiernie istotne. Należą do nich regulowanie metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczów, kontrola pracy mięśni szkieletowych, gładkich oraz serca. Ponadto uczestniczy w regulacji ciśnienia, stężenia elektrolitów i poziomu cukru we krwi.

Choroby nadnerczy związane z niewydolnością kory mogą objawiać się między innymi osłabieniem, bólami mięśni i stawów, nietolerancją wysiłku fizycznego, brakiem apetytu, utratą masy ciała, biegunką oraz niskim ciśnieniem krwi i poziomem glukozy co może prowadzić do omdleń. Z drugiej strony hiperfunkcja kory nadnerczy może objawiać się otyłością, podwyższonym ciśnieniem krwi, cukrzycą czy osłabieniem mięśni.

Guz na nadnerczu lokalizowany w korze i produkujący hormony może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Czasem jednak jest on wykrywany przypadkiem – podczas badań jamy brzusznej (na przykład USG jamy brzusznej, tomografii komputerowej) robionych z innego powodu. Guz bezobjawowy nie wymaga leczenia i nazywa się go incidentaloma (przypadkowiak).

Gruczolaki na nadnerczu, które są guzkami zbudowanymi z tkanki wydzielniczej produkującej hormony(specifically kortyzol), mogą być przyczyną zespołu Cushinga. Symptomy tej choroby obejmują między innymi:

  • zmianę sylwetki – przyrost masy ciała, otyłość (typ jabłkowy), pogrubienie tkanki tłuszczowej na twarzy, karku i nad obojczykami;
  • zanik mięśni kończyn i pośladków;
  • czerwono-wiśniowe rozstępy na brzuchu, udach, pośladkach, ramionach;
  • hirsutyzm;
  • trądzik;
  • wzrost ciśnienia krwi;
  • cukrzyca i stany przedcukrzycowe;
  • naruszanie cyklu miesięczkowego;
  • problemy z wzrostem u dzieci i widzeniem;
  • osteoporoza;
  • powstawanie siniaków na skórze;
  • niestabilność emocjonalna, depresja, problemy ze snem.

W przypadku podejrzenia tej choroby wykonuje się badania endokrynologiczne, między innymi test hamowania z deksametazonem (który pomaga odróżnić gruczolaka nadnercza produkującego kortyzol od choroby przysadki mózgowej). Terapia zazwyczaj polega na usunięciu chorego nadnercza (adrenalektomia), co prowadzi do ustąpienia symptomów hiperfunkcji nadnerczy.