Długowieczność to zdolność do odsuwania granic starości, często uznawana za klucz do osiągnięcia szczęścia. W kontekście tego dążenia, krótkotrwałe istnienie takich organizmów jak jętka, której życie nie trwa dłużej niż 24 godziny, może wydawać się szokująco krótkie. Z drugiej strony, niektóre zwierzęta na naszej planecie mogą pochwalić się niezwykle długim życiem, które znacznie przewyższa ludzką długowieczność. Ale czy korzystają one w pełni z tych dodatkowych dekad? Czym charakteryzuje się długość życia różnych organizmów na Ziemi i jak wpływa to na ich doświadczenie życiowe? Oto lista 10 najdłużej żyjących gatunków zwierząt na naszej planecie!
Na podstawie danych GUS-u z 2021 r., średnia długość życia kobiet w Polsce wynosiła 79,7 roku, natomiast mężczyzn 71,8 roku. Zauważalny spadek tych wskaźników w porównaniu z poprzednimi latami jest efektem pandemii Covid-19. Dane Banku Światowego z 2020 r. pokazują, że średnia oczekiwana długość życia na świecie wynosiła 72,75 roku dla obu płci. Jest to znacznie mniej w porównaniu do rekordowej długowieczności, która wynosi 122 lata dla kobiet i 116 lat dla mężczyzn, według potwierdzonych danych. Jak prezentuje się długość życia innych gatunków w porównaniu do tych statystyk?
Gąbki morskie
Zdaniem naukowców, gąbki szklane (Hexactinellida), które można spotkać w oceanach na całym globie, są najdłużej żyjącymi stworzeniami na Ziemi. Te prymitywne beztkankowce mogą osiągać różne wymiary, od kilku centymetrów do nawet 1,3 metra, tworząc przy tym niezwykłe krzemionkowe szkielety przypominające kształtami kielichy czy wazony. Gatunek z tej rodziny, Monorhaphis chuni, może dożyć nawet 11 tysięcy lat.
Antarktyczne gąbki morskie Cinachyra antarctica wybrały sobie jako środowisko życia zimne wody na głębokościach do 2000 m. Te „idealne” warunki pozwalają im żyć nawet do 1550 lat. Na drugim biegunie mamy natomiast gatunek czerwonej gąbki z Karaibów (Xestospongia muta), która osiąga nawet 1,8 metra średnicy i dożywa od kilkuset do ponad 2 tysięcy lat.
Ciekawostką jest, że teoretycznie dłużej od gąbek może żyć stułbiopław Turritopsis dohrnii, który jest de facto nieśmiertelny. Meduza ta, spotykana u wybrzeży Japonii, po osiągnięciu dojrzałości seksualnej przemienia się z powrotem w polipa, z którego powstała i ten cykl powtarza się w nieskończoność. W głębinach oceanów mogą więc istnieć stworzenia, które urodziły się miliony lat temu!
Koralowce
Okazuje się, że życie w wodzie jest najskuteczniejszym sposobem na przedłużanie życia. W marcu 2009 r., naukowcy odkryli kolonię czarnych koralowców Leiopathes glaberrima, żyjących na głębokości do 3000 m. Badania wykazały, że te kolonie liczą sobie aż 4265 lat! Również badania nad zagrożonym gatunkiem koralowców Acropora palmata, kluczowym elementem rafy Karaibów, były fascynujące. Struktura tych koralowców przypomina poroże łosia, stąd ich angielska nazwa „elkhorn coral”. Analizy mutacji zgromadzonych w genomie tych niezwykłych morskich gałęzi sugerują, że niektóre z nich mogą mieć już blisko 5 tysięcy lat. Niestety, zmiany klimatyczne poważnie zaszkodziły populacji tych koralowców i teraz są one na liście gatunków krytycznie zagrożonych. To samo zagrożenie dotyczy wielu innych cennych gatunków koralowców na całym świecie, której wiek szacuje się na od 300 do nawet 2700 lat.