Terapia korzystająca z ciepła, znana również jako termoterapia lub ciepłolecznictwo, stała się popularnym uzupełnieniem konwencjonalnych metod leczenia. Skoncentrowane na łagodzeniu różnych problemów zdrowotnych, takich jak ból mięśniowy, termoterapia ma także za zadanie zapewnić relaksację, co jest kluczowym elementem dla ogólnego zdrowia ciała i umysłu.
Termoterapia polega na aplikacji ciepła i zimna (wtedy nazywamy to krioterapią) w celu złagodzenia objawów różnych stanów chorobowych. Zastosowanie ciepła lub zimna można postrzegać jako dodatkowy środek terapeutyczny w leczeniu urazów mięśniowo-szkieletowych oraz tkanek miękkich. Terapia ciepłem może istotnie zmniejszyć ból stawów, mięśni, a także tkanek miękkich i wpływa pozytywnie na przemianę materii tkanek, krążenie krwi, stany zapalne, obrzęki i elastyczność tkanki łącznej. Ciepłolecznictwo może być realizowane z pomocą specjalistów rehabilitacji lub w domowych warunkach, służąc jako skuteczna metoda relaksu.
Proces termoterapii polega na zmianie temperatury konkretnego obszaru ciała. Zabiegi tego typu są zazwyczaj wykonywane, aby przynieść ulgę pacjentom doświadczającym ostrych lub przewlekłych bólów, zwłaszcza tych związanych z napięciem lub skurczem mięśni. Ciepłolecznictwo prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych, co zwiększa dopływ krwi do skóry. W rezultacie mięśnie powierzchniowe się rozluźniają, naprężenie ustępuje, sztywność stawów maleje a skurcze stają się mniej bolesne.
Termoterapia dzieli się na dwa rodzaje: ciepło wilgotne i ciepło suche. Suchym ciepłem są np. poduszki grzewcze elektryczne oraz niektóre sauny, takie jak sauna podczerwieni, które usuwają wilgoć z organizmu. Wilgotne ciepło, takie jak gorące kąpiele, parowe ręczniki czy wilgotne opakowania termiczne, ułatwiają przenikanie ciepła do mięśni. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że zarówno suche, jak i wilgotne terapie powinny generować „ciepło”, a nie „gorąco”. Istnieje wiele metod realizacji termoterapii, w tym gorące kompresy, kąpiele woskowe, opakowania termiczne, sauny czy łaźnie parowe. Ciepło może być również dostarczane do głębszych warstw tkanki za pomocą elektroterapii stosującej ultradźwięki, fale uderzeniowe lub promieniowanie podczerwone.