Naukowcy z Imperial College London i Queen Mary University of London zaobserwowali niepokojące zjawisko wśród trzmieli. Okazuje się, że te owady coraz chętniej spożywają pokarm zawierający neonikotynoidy – pestycydy, które początkowo unikały. Im częściej trzmiele zetkną się z tymi substancjami, tym silniejszą wykazują do nich preferencję, co naukowcy porównują do mechanizmu uzależnienia.
Eksperyment, jaki przeprowadzono na owadach polegał na daniu im do wyboru albo czystej wody z cukrem, albo takiej dodatkowo wzbogaconej o wspomniane pestycydy. Początkowo trzmiele najchętniej sięgały po „czyste” źródło pokarmu, jednak z czasem pestycydowy nektar zaczynał przyciągać je coraz bardziej. W końcu okazało się, że zupełnie porzucają czysty cukier na rzecz jedzenia zawierającego neonikotynoidy.
Dr Richard Gill z Imperial College London (ICL) tłumaczy: „Owady, które nie miały wcześniej styczności z neonikotynoidami, zdawały się unikać pokarmu z tym pestycydem. Ale w przypadku tych, które coraz częściej stykały się z taką substancją, widać rozwijającą się preferencję”. Naukowiec dodaje, że kwestia ta wymaga dalszych, dogłębnych badań.
Andres Arce, również z Imperial College London (ICL), uważa, że wiele badań skupia się na wpływie neonikotynoidów podawanych owadom bez alternatywy. W rzeczywistości dzikie pszczoły mają wybór – mogą spożywać nieskażony pokarm lub ten z pestycydami. Stąd pytanie czy potrafią wykryć obecność tych szkodliwych substancji i unikać ich. Kluczowe jest teraz przeprowadzenie dalszych badań, aby zrozumieć mechanizm tej preferencji.
Neonikotynoidy to grupa trzech pestycydów – imidaklopridu, klotianidyny i tiametoksamu – stosowanych w rolnictwie w Unii Europejskiej. Badania wykazały ich szkodliwość dla owadów zapylających, które po kontakcie z nimi doświadczają zaburzeń fizjologicznych, uszkodzeń układu nerwowego czy utrudnień w komunikacji i procesie uczenia się. Może to prowadzić do problemów ze znalezieniem drogi powrotnej do ula czy miejsca zbierania pokarmu, a także do obniżenia odporności pszczół i innych dziko żyjących owadów zapylających na choroby i pasożyty.