Gorączka u małych dzieci to powszechne zjawisko, które często budzi niepokój i obawy wśród rodziców. Chociaż bywa to po prostu naturalnym mechanizmem obronnym naszego organizmu, warto znać jego przyczyny i odpowiednio reagować. Jak więc rozpoznajemy stan gorączkowy i kiedy mówimy jedynie o podwyższonej temperaturze ciała?
Różnorodne są przyczyny występowania gorączki u dzieci. Najczęściej jest ona efektem infekcji wirusowej lub bakteryjnej, ale może również wystąpić po szczepieniu czy w trakcie ząbkowania. Wśród najbardziej typowych źródeł gorączki u najmłodszych wymienić należy zapalenie ucha, przeziębienie, grypę, choroby wieku dziecięcego takie jak ospa wietrzna czy różyczka oraz infekcje układu pokarmowego czy zakażenia dróg moczowych.
Objawy gorączki nie są łatwe do przeoczenia. Już dotknięcie dłonią czoła dziecka potrafi świadczyć o podwyższonej temperaturze ciała. Gorączkę mogą także towarzyszyć inne oznaki jak zmiana zachowania (dziecko staje się senne, marudne, płacze i sporo śpi), wypieki na twarzy, płytki i przyspieszony oddech czy uczucie chłodzenia i dreszcze. Temperatura ciała niemowlaka najczęściej nie jest stała i w ciągu doby może oscylować między 36,6 a 37,5 stopnia Celsjusza. Ponadto gorączka u dzieci zazwyczaj ma tendencję pojawiać się wieczorami lub w nocy.
Aby potwierdzić obecność gorączki i określić jej stopień, konieczne jest zmierzenie temperatury ciała dziecka. Można to zrobić na różne sposoby – na czole, w uchu, pod pachą, w ustach lub w odbycie – zależnie od wieku malucha oraz rodzaju termometru. Do wyboru mamy termometry douszne na podczerwień, termometry w smoczku oraz uniwersalne termometry elektroniczne. Zdecydowanie odradza się korzystanie z termometrów rtęciowych ze względu na ryzyko stłuczenia i wynikające z tego zagrożenia.
W sytuacji kiedy dziecko ma gorączkę, wymaga ono dodatkowej troskliwej opieki. Dzieci z gorączką często tracą apetyt, są osłabione i mają gorsze samopoczucie. W takim wypadku dobrze jest położyć je do łóżka, zadbać o lekkie ubranie i ciepłą kąpiel. Ważne jest także dbanie o odpowiednią temperaturę i wilgotność powietrza w pomieszczeniu oraz regularne podejmowanie prób obniżenia temperatury, na przykład przez chłodne okłady. Oczywiście niezastąpione są także odpowiednie leki zalecone przez pediatrę.
Warto wiedzieć, że leki obniżające temperaturę powinny być podane dopiero wtedy, gdy potwierdzono wystąpienie gorączki, czyli termometr wykazuje więcej niż 38 stopni Celsjusza. Najlepiej sprawdzają się preparaty z paracetamolem lub ibuprofenem, dostosowane do wieku i masy ciała dziecka. Zdecydowanie odradza się podawanie dzieciom salicylanów, które mogą wywołać tzw. zespół Reye’a.
Z reguły, przy infekcji wirusowej podwyższona temperatura utrzymuje się nie dłużej niż pięć dni. W przypadku, gdy stan ten się przedłuża, możliwe, że za infekcję odpowiadają bakterie – wtedy konieczne jest zastosowanie antybiotykoterapii.